ORDU VE POLİTİKA


Bari orduyu politikadan çekebilseydik... Yeniçerilerin bize kadar
kırılmasının üstünden kırk yıl bile geçmeden Hüseyin Avni Paşa'nın ordusu,
amcam Abdülaziz Han'ı tahtından indirdi... Biraderini Murad'ı da beni de
tahttan indiren aynı ordudur.
93 Harbi'ni niçin kaybettiysek, Balkan Harbi'ni de onun için kaybettik.
Tarih değil, hatalar durmadan tekerrür (tekrar) ediyor. Bugün bir vatan
kaybediyorsak, sebebi yine odur.
Osmanlı tarihini anlayanlar bilirler ki, bu ülke kuvvete dayanarak değil,
adalete dayanarak kurulmuştur. Eğer, Osmanlı orduları gittikleri yere adalet
yerine zulüm götürselerdi; bu imparatorluk kurulmadan çekirdek halinde
parçalanırdı.
Adalet, meşruiyetin temelidir. Meşruiyet, hükmetmenin mesnedidir
(dayanağıdır). Kuvvet, meşruiyetin müeyyidesidir (yaptırımıdır). Bu halde,
kuvvet meşruiyete, hükmetme adalete dayanmak zorundadır. Her kim ki
adaletsiz hükmetmeye, meşruiyetsiz kuvvet kullanmaya kalkarsa, yıkılır.
Ordu, gayesi içinde elindeki kuvveti kullanırsa meşru, gayesi dışına
kayarsa gayrimeşrudur. Belki bazı şeyleri yakar, yıkar ama sonunda kendisi
de yıkılır. Ve maalesef, bu enkazın altında, bazen bir devlet de çöker.